تصور کنید یک کامپیوتر بسیار قدرتمند و همیشه روشن را که برای انجام وظایف خاص و ارائه خدمات به کامپیوترهای دیگر (که به آنها کلاینت می‌گوییم) طراحی شده است. این کامپیوتر قدرتمند، سرور نامیده می‌شود.
به زبان ساده‌تر، سرور یک مرکز فرماندهی دیجیتال است که اطلاعات، برنامه‌ها و منابع مختلف را ذخیره، مدیریت و در صورت نیاز، در اختیار سایر دستگاه‌ها قرار می‌دهد. سرورها معمولاً توسط میزبانانی که به اصطلاح به آنها هاست گفته می‌شود، ارائه می‌شوند.
در این مقاله با مفهوم سرور آشنا خواهیم شد و انواع سرور را بررسی خواهیم کرد. با هیدرانا همراه باشید.
چرا به سرور نیاز داریم؟
بسیاری از کارهایی که ما روزانه در اینترنت انجام می‌دهیم، به وجود سرورها وابسته هستند:
- باز کردن یک وبسایت: وقتی آدرس یک وبسایت را در مرورگر خود وارد می‌کنید، درخواست شما به یک سرور ارسال می‌شود. این سرور فایل‌های مربوط به آن وبسایت (مانند متن، تصاویر، ویدیوها و کدها) را در خود ذخیره کرده و آنها را برای نمایش در مرورگر شما ارسال می‌کند.
- ارسال و دریافت ایمیل: ایمیل‌های شما بر روی سرورهای ایمیل ذخیره می‌شوند. وقتی یک ایمیل ارسال می‌کنید، از طریق سرور فرستنده به سرور گیرنده منتقل شده و در آنجا ذخیره می‌شود تا زمانی که گیرنده آن را باز کند.
- استفاده از شبکه‌های اجتماعی: پست‌ها، عکس‌ها، ویدیوها و سایر اطلاعات موجود در شبکه‌های اجتماعی بر روی سرورهای این پلتفرم‌ها ذخیره می‌شوند. وقتی شما وارد حساب کاربری خود می‌شوید، اطلاعات از این سرورها برای شما نمایش داده می‌شود.
- ذخیره فایل‌ها در فضای ابری: سرویس‌های ذخیره‌سازی ابری مانند Google Drive یا Dropbox از سرورها برای نگهداری فایل‌های شما استفاده می‌کنند و امکان دسترسی به آنها را از هر دستگاهی فراهم می‌آورند. (برای آشنایی بیشتر با هاست ابری این مقاله را بخوانید.)
- اجرای برنامه‌های آنلاین: بسیاری از برنامه‌های کاربردی که ما استفاده می‌کنیم (مانند نرم‌افزارهای مدیریت پروژه یا ابزارهای ویرایش آنلاین)، بر روی سرورها اجرا می‌شوند و ما از طریق مرورگر یا یک برنامه کلاینت به آنها دسترسی پیدا می‌کنیم.
ویژگی‌های کلیدی یک سرور
- سخت‌افزار قدرتمند: سرورها معمولاً از قطعات سخت‌افزاری با کارایی بالا (مانند پردازنده‌های قوی، حافظه RAM زیاد و هارد دیسک‌های پرسرعت) بهره می‌برند تا بتوانند حجم زیادی از درخواست‌ها را به طور همزمان پردازش کنند.
- نرم‌افزار تخصصی: سرورها از سیستم عامل‌های خاص سرور (مانند Windows Server یا Linux) و نرم‌افزارهای سرور (مانند وب سرورها، سرورهای پایگاه داده و سرورهای ایمیل) استفاده می‌کنند که برای ارائه خدمات شبکه بهینه‌سازی شده‌اند.
- اتصال شبکه پایدار: سرورها به یک شبکه پرسرعت و پایدار متصل هستند تا بتوانند به طور مداوم با کلاینت‌ها ارتباط برقرار کنند.
- قابلیت اطمینان بالا: سرورها معمولاً به گونه‌ای طراحی می‌شوند که ۲۴ ساعته و ۷ روز هفته بدون وقفه کار کنند. برای این منظور از قطعات redundant اضافی و سیستم‌های خنک‌کننده پیشرفته استفاده می‌کنند.
- امنیت: امنیت اطلاعات ذخیره شده بر روی سرورها از اهمیت بالایی برخوردار است. سرورها معمولاً از تدابیر امنیتی مختلفی مانند فایروال‌ها، سیستم‌های تشخیص نفوذ و رمزنگاری داده‌ها استفاده می‌کنند.
نمونه ای از یک سرور. سرور را می‌توان یک کامپیوتر پیشرفته در نظر گرفت.
انواع مختلف سرور
سرورها بر اساس وظیفه‌ای که انجام می‌دهند، انواع مختلفی دارند، از جمله:
- وب سرور (Web Server): برای میزبانی وبسایت‌ها و ارائه صفحات وب به مرورگرها.
- سرور ایمیل (Mail Server): برای مدیریت ارسال و دریافت ایمیل‌ها.
- سرور پایگاه داده (Database Server): برای ذخیره و مدیریت داده‌ها.
- فایل سرور (File Server): برای ذخیره و به اشتراک گذاری فایل‌ها در یک شبکه.
- سرور بازی (Game Server): برای میزبانی بازی‌های آنلاین چندنفره.
- سرور DNS (Domain Name System Server): برای ترجمه نام‌های دامنه به آدرس‌های IP.
در نهایت، سرورها و دیتا سنترها ستون فقرات دنیای وب هستند و بدون آنها، بسیاری از فعالیت‌های روزمره ما در اینترنت امکان‌پذیر نخواهد بود. آنها به عنوان مراکز قدرتمند ذخیره‌سازی، پردازش و ارائه اطلاعات عمل می‌کنند و ارتباط بین میلیاردها دستگاه متصل به شبکه را تسهیل می‌بخشند.
